Gerechtvaardigd

Centraal in het boek Romeinen staat de gedachte dat we worden gerechtvaardigd door geloof (Rom.5:1). De meeste Christenen weten dat het deze gedachte is die de vlam van de reformatie in het hart van Martin Luther ontstak maar weinigen lijken te verstaan wat het betekend gerechtvaardigd te zijn, en nog minder lijken de implicaties ervan te aanvaarden.

Nauw verwant aan "gerechtvaardigd" is de term “rechtvaardigheid”. In feite maken weinig vertalingen een onderscheid tussen deze twee woorden daar ze beiden dezelfde Griekse oorsprong hebben. Wat betekent dan "gerechtvaardigd" of "rechtvaardig" te zijn? Rechtvaardig zijn is gemakkelijk te begrijpen. Het betekent doodeenvoudig "goed zijn". Als ik dus rechtvaardig ben, dan ben ik dus goed. Maar goed in welke betekenis en wat is de standaard om goed te zijn?

De standaard is Gods rechtvaardigheid. Romeinen 1:17 en 3:21 gaan over de “gerechtigheid van God”. Hoe rechtvaardig is God? Wel, Hij is honderd procent rechtvaardig. Hij is altijd en in alles goed. Gods motieven, Zijn gedachten, Zijn daden, Zijn woorden en zelfs wat God niet doet is altijd goed. God doet, of heeft gedaan, of zal nooit iets verkeerds doen. God is perfect goed en Hij is perfect rechtvaardig.

Sommige mensen zijn misschien gerechtvaardigd door hun eigen standaards, maar dat wil niet zeggen dat ze gerechtvaardigd zijn door Gods standaards. Een lid van een gangsterbende zal door zijn vrienden beschouwd worden als rechtvaardig omdat hij altijd het juiste doet voor en aan hen. Maar hij is niet gerechtvaardigd in de ogen van de wet van het land of in de ogen van de maatschappij. Een businessman zal door iedereen als rechtvaardig worden aanzien als hij altijd het juiste doet, belastingen betaald, de wetten gehoorzaamd en de armen helpt. Maar hij komt nog steeds niet tegemoet aan Gods standaard van rechtvaardigheid.

Ten tijde toen Paulus het boek Romeinen schreef, waren vele Joden van mening dat ze gerechtvaardigd konden worden door zich te houden aan de Wet van Mozes. Paulus zei van zichzelf: "naar de gerechtigheid der wet, onberispelijk" (Fil. 3:6). Maar eens hij werd geconfronteerd met Gods rechtvaardigheid, moest hij bekennen “dat Christus Jezus in de wereld gekomen is om zondaren te behouden, onder welke ik een eerste plaats inneem." (1Tim. 1:15). In Romeinen 3:10 zegt Paulus: “Niemand is rechtvaardig, ook niet één". Het probleem is dat rechtvaardigheid geen gewone zaak is. Zonder dat kunnen we niet gered worden: “Of weet gij niet, dat ontrechtvaardigen het Koninkrijk Gods niet beërven zullen?" (1 Kor. 6:9). Als dus niemand rechtvaardig is en we het Koninkrijk niet kunnen beërven zonder gerechtvaardigd te zijn, kan dus niemand gered worden! Dat is nu exact het probleem.

Wat betekent het gerechtvaardigd te zijn? Je moet geen geleerde zijn om te zien dat gerechtvaardigheid iets te maken heeft met wettelijke zaken vermits we het woord 'gerechtigheid" en "rechter" gebruiken in de context van wettelijke systemen. Wanneer iemand een goed excuus of een reden heeft voor een zonde of misstap, zeggen we dat ze zichzelf verrechtvaardigen. Met andere woorden, zij verklaren  zichzelf rechtvaardig en juist. We zeggen het doel heiligt de middelen, bedoelend dat zolang het doel goed is, zelfs al gebruiken we de verkeerde methode om dat doel te bereiken, de verkeerde methode juist is of gerechtvaardigd. (Dit is natuurlijk niet waar daar God het juiste doel wil bereiken met de juiste middelen).

Dit is nu het probleem. We dienen rechtvaardig te zijn om in het Koninkrijk te geraken, maar als we niet zo zijn, hoe kunnen we dan gerechtvaardigd worden? Paulus bewijst duidelijk dat het onmogelijk is gerechtvaardigd te worden door de Wet van Mozes te houden (of welke wet dan ook in deze zaak). “daarom, dat uit werken der wet geen vlees voor Hem gerechtvaardigd zal worden." (Rom. 3:20).

We kunnen alleen gerechtvaardigd worden als God ons wil rechtvaardigen. Met andere woorden, alleen als God ons kan en wil rechtvaardigen, kunnen we het worden. Er bestaat geen andere manier. Maar zelfs hier is er een probleem want als God mij rechtvaardig verklaard terwijl het duidelijk is dat ik het niet ben, dan wordt God Zelf onrechtvaardig! Ook kan God mijn onrechtvaardigheid niet zomaar vergeven en me vergiffenis schenken, want als Hij dat doet, breekt Hij zijn eigen wet die eist dat de schuldige moet sterven. (Eze.18:4).

De enige oplossing was dat Jezus moest sterven in mijn plaats en mijn zonde op Zich moest nemen. 2Korintiërs 5:21 verklaart dat “Hem, die geen zonde heeft, heeft Hij voor ons tot zonde gemaakt, opdat wij zouden worden gerechtigheid Gods in Hem." Daar Jezus mijn ongerechtigheid op Zich heeft genomen en de prijs heeft betaald voor mijn zonden, is God in staat gesteld mij de gerechtigheid van Jezus te geven! Dit is de ware wonderbaarlijke genade die zoiets fantastisch heeft gedaan. Maar dat betekent nog niet dat iedereen automatisch gerechtvaardigd wordt. Er dient nog een ding te gebeuren. De rechter moet mij rechtvaardig of gerechtvaardigd verklaren. Wat beslist dan of Hij mij die gerechtigheid wil geven of niet? Geloof! Dat is de sleutel die me verbindt met Gods geschenk van gerechtvaardigheid.

Steeds opnieuw gebruikt Paulus (vooral in Romeinen en Galaten) de zinsnede “gerechtvaardigd door het geloof”. Maar velen verstaan verkeerd hoe dit werkt. Sommigen denken dat het aan het geloof ligt dat zij  gerechtvaardigd worden, dat geloof gelijk staat met rechtvaardigheid. Neen! Geloof op zichzelf doet niets terzake. Het is God die alles moet doen. In zekere zin zijn we niet gerechtvaardigd door het geloof, maar eerder door het werk van de verlossing op het kruis. Maar het is geloof dat de schakelaar omdraait om al het wonderbaarlijk werk van God in beweging te zetten. God rechtvaardigt mij door wat Jezus deed, niet door wat ik doe. Maar zonder geloof wordt mij rechtvaardigheid en gerechtigheid niet geteld of aangerekend. Het is net zoals iemand een rekening op mijn naam heeft geopend en er een miljoen Euro heeft op gezet. Maar als ik nooit naar de bank ga om het geld op te halen, blijf ik bankroet. Het ligt daar allemaal en het staat allemaal ter mijner beschikking, ik moet enkel maar hetgeen mij is gegeven aanvaarden en ontvangen.

Miljoenen mensen verblijven een afschuwelijke eeuwigheid in de hel omdat ze weigerden te aanvaarden, door geloof, dát wat Jezus zoveel heeft gekost. We kunnen rechtvaardig gemaakt en gerechtvaardigd verklaard worden. God heeft dat allemaal bewerkt en ter beschikking gesteld aan hen die het in eenvoud willen geloven. “want met het hart gelooft men tot gerechtigheid en met de mond belijdt men tot behoudenis. Immers het schriftwoord zegt: Al wie op Hem zijn geloof bouwt, zal niet beschaamd uitkomen." (Rom. 10:10-11).

Oh de wonderbaarlijke genade en barmhartigheid van God, dat een zondaar zoals ik rechtvaardig en gerechtvaardigd kan worden. “Hem die ons liefheeft en ons uit onze zonde verlost heeft door Zijn bloed …. Hem zij de heerlijkheid en de kracht tot in alle eeuwigheden! Amen."(Open. 1:5-6).